Overstappen op watergedragen lakken: kleine hindernissen, grote kansen

Wat zijn de argumenten om over te schakelen op watergedragen lakken?

Het is eigenlijk heel eenvoudig: watergedragen lakken hebben geen echte nadelen, maar wel veel voordelen. Ze zijn goed voor het milieu en de klimaatbescherming, ze zijn goed voor de gezondheid en de veiligheid tijdens de verwerking, ze zijn onproblematisch wat betreft opslag en afvoer, en wat betreft kwaliteit zijn ze op zijn minst vergelijkbaar met oplosmiddelgedragen producten. En nog een heel belangrijk punt: in de meeste gevallen zijn ze ook duidelijk goedkoper!

Hoezo?

Hoewel de prijs per kilo over het algemeen iets hoger ligt bij watergedragen lakken, wordt dit ruimschoots gecompenseerd door de geringere opbrenghoeveelheid per laag. Die is gemiddeld ongeveer 30 g/m2 geringer door het hogere gehalte aan vaste stoffen. Bovendien kunnen watergedragen lakken meestal als één component worden aangebracht – nog een belangrijke kostenfactor. Onze ervaring toont aan dat de verwerking van watergedragen lakken van ADLER aanzienlijk goedkoper is. En dan hebben we het nog niet eens over de bijkomende kosten: watergedragen lakken kunnen gewoon met water worden verdund, het verbruik van schoonmaakmiddel wordt gehalveerd omdat het in een verhouding van 1:1 met water kan worden gemengd, en de hoeveelheden die moeten worden afgevoerd liggen ook aanzienlijk lager.

En zijn watergedragen lakken echt zoveel milieuvriendelijker?

Het VOS-gehalte van watergedragen lakken is tien keer lager dan dat van oplosmiddelgedragen lakken – de nieuwe Bluefin Unistar blanke lak van ADLER is zelfs volledig VOS-vrij. Verfoplosmiddel komt in de vorm van emissies in de lucht terecht, niet alleen tijdens het verven en drogen, maar ook nog enkele weken daarna, afhankelijk van hoe er geventileerd wordt. Het is bekend dat deze uitstoot van oplosmiddelen het milieu en het klimaat vervuilen, ze kunnen in gesloten ruimten de slijmvliezen irriteren en ze zijn ook verantwoordelijk voor onaangename geuren, die bij bedrijven die met deze producten werken tot klachten van buren kunnen leiden. De productie van oplosmiddelgedragen lakken is ook zeer grondstofintensief, omdat de grondstoffen grotendeels op aardolie gebaseerd zijn. Er is ook risico op brand en explosie –daarom gelden er strenge voorschriften voor de opslag van oplosmiddelgedragen lakken. Bij watergedragen lakken is dit allemaal verleden tijd.

Zijn er bij dat soort lakken andere gezondheidsrisico's?

Nee, integendeel. Bij ADLER gebruiken we over het algemeen grondstoffen die toxicologisch zo onschadelijk mogelijk zijn en vermijden we stoffen die gevaarlijk zijn voor het milieu en de gezondheid. Het monomere isocyanaatgehalte van al onze verharders ligt onder de grenswaarde van 0,1% en het extreem lage VOS-gehalte betekent dat watergedragen lakken slechts minimale emissies produceren. Dit alles wordt bevestigd door onafhankelijke instanties. De resultaten laten duidelijk zien dat onze watergedragen lakken veilig zijn om te verwerken en te gebruiken als ze correct worden aangebracht. Zorgen over inadembare aerosolen of schuurstof zijn ook ongegrond, zolang de nodige veiligheidsmaatregelen zoals een veiligheidsbril, combifiltermaskers of ventilatie in acht worden genomen – dit geldt zowel voor water- als oplosmiddelgedragen lakken.

Veel timmerlieden aarzelen echter om over te stappen omdat ze terugdeinzen voor de hoge investering.

Mijn ervaring is dat de kosten meestal lager zijn dan eerder werd gevreesd, omdat het grootste deel van de bestaande infrastructuur kan blijven worden gebruikt. Bij ADLER zien we onszelf als partner en probleemoplosser voor onze klanten. We leveren u niet alleen watergedragen lakken van topkwaliteit, ons technisch verkoopteam ondersteunt u ook tijdens de hele overstap: we bekijken samen met de klant de lakruimte en geven hem advies over de noodzakelijke veranderingen, we trainen het team in het gebruik van watergedragen lakken – en als er nog accessoires nodig zijn, kunnen klanten deze rechtstreeks bij ADLER kopen. We bekijken samen de verfwinkel en adviseren de klant welke veranderingen nodig zijn.

Wat is er precies nodig?

Voor watergedragen lakken zijn roestvrijstalen spuitapparaten vereist, maar dit is tegenwoordig toch al grotendeels standaard. We raden meestal aan om een nieuw spuitpistool met slangen te kopen en het oude spuitpistool te gebruiken als er af en toe oplosmiddelgedragen lakken moeten worden gebruikt. Verder is een nieuwe set spuitkoppen nodig – bij watergedragen lakken worden iets grotere spuitkoppen gebruikt – en een coagulatie-set, die wordt gebruikt om vaste stoffen af te scheiden van de resten van watergedragen lakken. De kosten voor al deze aankopen bedragen een paar duizend euro.

Zijn er extra aanpassingen nodig als het gaat om het drogen?

Watergedragen lakken zijn iets gevoeliger voor temperatuur en luchtvochtigheid. Een kamertemperatuur van 20 tot 25°C en een luchtvochtigheid tussen 40 en 65% is ideaal. Dit binnenklimaat is vaak al aanwezig en hoeft er niets veranderd te worden. In andere gevallen volstaan kleine maatregelen, zoals een ventilator of luchtbevochtiger, die ook voor de nodige luchtcirculatie zorgen. Natuurlijk zijn er betere oplossingen, zoals de moderne droogcabine of infrarooddroging – maar de overstap is ook mogelijk met zeer eenvoudige middelen.

Over drogen gesproken: hoeveel tijd kost dit?

Het verschil tussen oplosmiddelgedragen lakken en moderne watergedragen lakken is slechts gering. Bluefin Unistar van ADLER kan al na twee uur geschuurd en opnieuw gecoat worden, waardoor het vergelijkbaar is met de meeste oplosmiddelgedragen lakken. Andere watergedragen lakken, zoals de kleurlak Bluefin Pigmores 4in1 of de blanke lak Bluefin Softmatt hebben tussen 4 en 5 uur nodig. Dit geldt eveneens voor de veelzijdige watergedragen beits Arova Flex.

Wat verandert er nog meer bij het schilderen?

Niet heel veel, in principe moet u alleen op een paar punten letten. De gebruikte lijm moet compatibel zijn met watergedragen lakken, en bij hout dat rijk is aan inhoudsstoffen, zoals eiken, is een geschikte blanke lak nodig. Bovendien moet massief eiken vooraf worden geweekt bij de verwerking van watergedragen beitsen om te voorkomen dat de houtvezels overeind gaan staan. Het belangrijkste is echter om te zorgen voor de juiste opbrenghoeveelheid per laag, d.w.z. om minder materiaal aan te brengen dan gebruikelijk bij oplosmiddelgedragen lakken. Een onjuiste hoeveelheid is de meest voorkomende fout bij het schilderen. U kunt dit allemaal gemakkelijk in één of twee dagen onder de knie krijgen. Bij ADLER bieden we een speciaal seminar aan in onze servicecentra – of we komen rechtstreeks naar het bedrijf en scholen de medewerkers ter plaatse.

Hoe presteren watergedragen lakken bij een 2-componenten-verwerking?

In de meeste gevallen komt deze vraag niet eens aan de orde, omdat watergedragen lakken vaak als enkele component worden aangebracht, wat meestal voldoende is. De 1-component-meubellak Bluefin Resist van ADLER levert bijvoorbeeld zo'n resistent oppervlak op dat het ook gebruikt kan worden voor keukenmeubilair of in het interieur van hotels en scholen. Dit vereenvoudigt de verwerking en bespaart kosten. Sommige watergedragen lakken hebben een iets kortere open tijd van ongeveer 5 uur voor 2-componenten-verwerking, maar dat is meestal absoluut voldoende als er goed wordt gepland. En de eerder genoemde Bluefin Unistar heeft zelfs een open tijd van maar liefst 3 dagen dankzij een innovatieve vernettingstechnologie!

De vraag blijft: bieden watergedragen lakken ook dezelfde kwaliteit?

Er doen nog steeds verhalen de ronde in veel bedrijven over watergedragen lakken die matter worden of vergelen als ze bijvoorbeeld vaak worden aangeraakt. Dit was 30 jaar geleden misschien het geval, maar bij moderne lakken is dat geen probleem meer. Wat de ADLER-producten betreft, kan ik garanderen dat er geen verschil in kwaliteit is, noch wat betreft chemische en mechanische bestendigheid, noch wat betreft kleurstabiliteit. Het uitgebreide ADLER-assortiment omvat watergedragen lakken voor elk toepassingsgebied, elke ondergrond en elke gewenst optiek – tot en met effectlakken zoals onze coatings met echtmetaal.

Betekent dit dat elk oppervlak zowel met water- als oplosmiddelgedragen lakken kan worden gerealiseerd?

Over het algemeen wel. Onze R&D-afdeling bij ADLER werkt momenteel aan het dichten van de laatste gaten, bijvoorbeeld als het gaat om watergedragen coatings in hoogglans.

Geldt dit ook voor geoliede oppervlakken?

Bij oliën zijn oplosmiddelgedragen producten nog steeds erg populair, zelfs bij verwerkers van watergedragen lakken. In de praktijk zijn er ook hier geen problemen, omdat oliën meestal toch met de hand worden aangebracht en vanwege hun geringe laagdikte niet onder de decopaint-richtlijn vallen. Maar ook watergedragen oliën, zoals onze Legno Aqua-Öl, worden steeds populairder. Dit product kan ook worden gespoten en zorgt door zijn geringe accentuering voor een perfect ruw karakter bij bijvoorbeeld oud hout. Overigens hebben watergedragen blanke lakken meestal ook een geringere accentuering, wat goed past bij de huidige trend naar natuurlijke, matte oppervlakken. En als toch een sterke accentuering gewenst is, zijn er ook geschikte oplossingen: het additief Aquafix UV 100 biedt bijvoorbeeld niet alleen een uitstekende bescherming tegen vergeling, maar verhoogt ook de accentuering van alle gangbare watergedragen lakken van ADLER.

Uw conclusie is dus dat overstappen op watergedragen lakken een geringe investering betekent en geen nadelen met zich meebrengt.

Precies – en juist met veel voordelen: u bespaart kosten en hoeft zich geen zorgen te maken over brandgevaar in het magazijn met verven en lakken. De verwerking is veiliger en aangenamer, de agressieve geur van oplosmiddelen verdwijnt. Het natuurlijke materiaal hout krijgt een bijpassende ecologische coating, wat ook door klanten wordt gewaardeerd. En tegen de achtergrond van milieu- en klimaatbescherming is overstappen op watergedragen lakken natuurlijk de enige juiste weg!

ADLER – Door onze aderen stroomt verf

Met 720 medewerkers is ADLER de toonaangevende fabrikant van lakken, verven en houtverduurzamingsmiddelen in Oostenrijk. Het familiebedrijf werd in 1934 opgericht door Johann Berghofer en is vandaag in handen van de derde generatie onder leiding van Andrea Berghofer. Elk jaar verlaat 21.000 ton lak de fabriek in Schwaz naar klanten in meer dan 30 landen over de hele wereld. ADLER heeft verkoopkantoren in Duitsland, Italië, Polen, Nederland, Zwitserland, Tsjechië en Slowakije; de ADLER-Werk Lackfabrik in Schwaz/Tirol (A) is de enige productielocatie. ADLER is als één van de eerste bedrijven in zijn branche 100 % klimaatneutraal sinds 2018. ADLER heeft zijn ecologische voetafdruk tot een minimum beperkt door een groot aantal maatregelen. ADLER compenseert onvermijdelijke restemissies door erkende klimaatbeschermingscertificaten en draagt zo bij aan de financiering van nieuwe klimaatbeschermingsprojecten.